2015 Yapımı Sarmaşık filmi Afrika kıtasına gitmekte olan bir geminin sahibi olan armatörün iflas bayrağını çekmesinin ardından dışarıdaki hayatlarında da maddi ve manevi problemleri bulunan gemi mürettebatında görev almakta olan 6 kişinin gemide kalmaları gerekmektedir. Çünkü deniz hukukunda yer alan kanunlar mürettebatı gemide kalmaya mecbur bırakmaktadır ve bu durumdan dolayı hiçbir yere hareket edememektedirler. 5 gemi personeli ve bir de kaptandan oluşmakta olan 6 kişilik bir mürettebat ekibinin uzun ve stresli bekleyiş süreci boyunca girecekleri hiyerarşik güç mücadelesini ve psikolojik yıpranmalarını ele almaktadır.(Sinemalar.com)
IMDB Puanı:8.0/10
Size belki biraz abartıyorum gibi gelebilir ama bunu söylemeden de incelemeye başlamak pekte içime sinmeyecek doğrusu. 2015 Yapımı Sarmaşık filmi bizlere 6 gemi mürettebatının aralarındaki hiyerarşik güç mücadelesi üzerinden son derece iyi bir hikaye anlatarak sinemamızın son 10 yılı boyunca yapılmış olan en kaliteli yapımlarından biri olmayı başarıyor. Filmde kullanılan diyaloglardan bazıları izleyiciye rahatsızlık veren türde diyaloglar olsa da, film bizlere 6 gemicinin arasındaki hiyerarşik güç mücadelesi üzerinden sunduğu delilikte buluşan insanlar olgusu sayesinde bütün açıklarını kapatan bir yapım olmayı fazlasıyla başarıyor. Şimdi dilerseniz filmin pozitif ve negatif yönlerini ele alarak incelememize devam edebiliriz.
Filmin Pozitif Yönleri
Öncelikle film boyunca en beğendiğim noktalardan biri yönetmen Tolga Karaçelik’in karakterlerin hiyerarşik güç mücadelesi üzerinden konumlandırdığı ideolojik alt metin. Tolga Karaçelik bütün yapım boyunca filmde yer alan karakterler üzerinden bizlere iktidar, iktidar yanlıları ve muhaliflerin çatışmasını yansıtmakta. Tolga Karaçelik’in film boyunca görüntü yönetmeni Gökhan Tiryaki’yle birlikte çözdükleri estetik kamera açıları filmin hissiyatını bize son derece iyi bir şekilde yansıttı. Filmdeki boğulma sıkılma ve gerilme duyguları bu açılarla beraber desteklenen müzikler sayesinde izleyiciye de sanki o gemide mahsur kalmış hissiyatını vermekte. Oyuncuların ise senaryoya hakimiyetleri ve karakter çözümlemelerini iyi yapmış olmaları sayesinde film daha da vurucu bir hal almaktadır. Film 3 ana bölümden oluşan epizodik bir anlatım yapısına sahiptir. Bunlardan ilki çatışma, ikincisi delirme, üçüncüsü ise uzlaşma olarak filmin anlatımında yer almaktadır.
1.Çatışma Olgusu
Filmin ilk yarısının ortalarında yer alan bu sahne bizlere, kraldan çok kralcı olan İsmail karakteriyle, filmin en başından beri anarşist figürler sergilemekte olan Cenk karakterinin, ilk gerçek çatışmasını sahnede yer alan kaliteli diyaloglar ve karakterlerin birbirlerine karşı sakladıkları gizli nefretlerini hal ve tavırlarıyla daha da net bir biçimde bize aktarıyorlar.
2.Delirme Olgusu
Filmde açıkça iki pakt görüyoruz. İlk pakt iktidara yani beybabaya sıkı sıkıya bağlı tutucu ve muhafazakar cenahı temsil eden İsmail ve İsmail’e nazaran daha orta yolcu ama itaatkar Nadir paktı diğerpakt ise anarşist Cenk ve onun Cenk’e göre daha ılıman olan Alper paktıdır. Bu sahnede iki grubun şiddetli bir karşılaşmasını izliyoruz. Zaman içinde Cenk ve Alper’in sorgulamacı zihniyetinin yumuşak bir geçişle aralarına katılan Nadir’in iktidar tarafından daha da baskılanacağını göreceğiz.
2.1 Delirme olgusu
Öncelikle iki grup arasında çatışmalar artarak devam etmektedir, Psikolojik olarak tükenme karakterlerin yıpranmasına ve hayattaki uç noktalara mental anlamda dayanmalarını sağlıyor. Salyangoz cinneti temsilen bu sahnede bizi bir yere götürüyor. İki grup arasındaki çatışmalar iki gruba da dahil olmayan Kürt karakterinin ölümüne sebebiyet vermektedir. İlk cinnet anında bir Türkiye projeksiyonu yapacak olursak iki grup birbirini hiç sevmese de gemiden ilk atılan, kriz anında metaforik olarak azınlığı temsil eden Kürt karakteri oluyor. Kürt karakterinin katledilmesinin vicdan azabı karakterlerimizin delirmesine sebebiyet veriyor.
3.Uzlaşma Olgusu
Muhafazakar, orta yolcu ve anarşist karakterler sırayla iktidar tarafından (Bu da simgesel olarak ‘’beybaba karakteri’’) tarafından zorbalığa maruz kalıyor. Filmde de bu zorbalıklar delirme olgusu olarak vücut bulmaktadır. En son anda iktidarında bir şekilde mürettebata göstermeden durumun kötülüğünü ve kör düğüm oluşunu kabul ettiğini görüyoruz. Ve beybaba karakteri kamarasında otoritesini kaybetmiş bir şekilde saklanmaktadır ve bu durum akıllara şu sözü getirmektedir; ‘’ Kaptan açık denizde fırtınadan çok isyandan korkar.’’ İsyanın gücü finalde farklı görüşlere sahip insanları iktidara karşı ortak bir harekette birleştirmiştir. Filmin pozitif yönleri bu şekildeydi şimdi dilerseniz filmin negatif yönlerine de kısaca değinelim.
2.Filmin Negatif Yönleri
Öncelikle filmin en önemli negatif yönlerinden biri yönetmenin mürettebatın gemi de geçirdiği sürenin uzunluğunu bize filmde tam anlamıyla hissettirememesidir. Filmde akış içerisinde karakterlerin çok çabuk psikolojik yıpranma yaşadığını görüyoruz. Bu anlatımla izleyici zaman içerisindeki çözülmeyi tam olarak algılayamıyor.
Karakterler arasındaki ilişkiler çabuk kuruluyor, çatışmalar ve barışmalar hızlı cereyan ediyor. Son olarak takıldığım ufak noktalardan biri de filmde kullanılan eril dil ve bayağılaşan küfürler olarak öne çıkmaktadır. Fakat film hiyerarşik mücadele hikayesi üzerinden bizlere sunduğu delilikte buluşan insanlar olgusu sayesinde bütün açıklarını kapatmayı başararak sinemamızdaki kaliteli yapımlar arasında yerini almayı başarıyor. Bu nedenle izlemeye değer.
Puanım: 8.3/10
KAYNAKÇA
Film
Tolga Karaçelik(Yönetmen/Senaryo Yazarı) (2015) Sarmaşık(film). Türkiye: Karaçelik Film
Tanıtım Yazıları
Sarmaşık( 2015, 4 Aralık) Sarmaşık filmi kısa konu yazısı sinemalar.com
https://www.sinemalar.com/film/230945/sarmasik
Fotoğraflar
Tolga Karaçelik(Yönetmen/Senaryo Yazarı) (2015) Sarmaşık (film) Türkiye:Karaçelik Film
Bedragos/Youtube