Hayatımız boyunca her gün aynı kelimeleri farkında olmadan belki yüzlerce kez kullanıyoruzdur. Fakat birisi bize bu kelimenin anlamını veya bize ne çağrıştırdığını sorduğunda özellikle soyut bir şeyse somut olan kavramlara göre ifade ederken zorlanıyoruz. Yaşamak nedir? Hayat nedir? Sevgi nedir ? …
Biraz düşündüğümüzde aldığımız cevaplarda kişiden kişiye göre değişiyor. Kimimiz daha dış dünyaya bağlı kalarak kimimiz ise iç dünyamızı esas alarak cevaplar veriyoruz.
Bu yazıda konuşacağımız şiir konusunda yapılan tanımlamalar içinde aynı şeyi söyleyebiliriz. Farklı edebiyatçı, düşünür ve çalışmacılarca yapılan bir sürü tanım var. Fakat bu tanımlarda ortak noktalar olduğu gibi farklılıklarının olduğunu da belirtmekte fayda var.
“Şiir, nesirden bambaşka bir kimliktedir. Musikiden başka türlü bir musikidir. Şiirde ‘nefes’ ve ‘ses’ iki temel öğedir. Dizenin ayakları yerden kopmazsa ve uçmazsa ya da ister en hafif perdeden olsun, ister İsrafil’in sûru kadar gür olsun, kulağı bir ses gibi doldurmazsa halis şiir değildir.”
Geçmişten günümüze yazılan şiirlerin bestelenmesi, şarkı sözüne aktarılması popüler kültürde müzik ve edebiyat arasındaki kuvvetli bağı simgeler niteliktedir. Duyguların imgelem dili olan şiir ve müziğin birbirini tamamlayan ve destekleyen iki unsur olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Yine şiirlerin bestelenerek icra edilmesine yakın olarak şiir seslendirmede fon müziği ile desteklendiğini görüyoruz.
Türk edebiyatımızın Şiir külliyatından beslenilmiş ve akabinde bestelenilen bazı eserler:
1-Atilla İlhan, Sultan-ı Yegah Şiiri
Şiirden Şarkıya:
Nur Yoldaş 1981
Mor ve Ötesi 2018
2- Gülten Akın, Deli Kızın Türküsü Şiiri
Sezen Aksu 1993
3- Sabahattin Ali, Eskisi Gibi
Nükhet Duru 1978 (Melankoli Albümü)
Işın karaca 2006 ( 41 Kere Maşallah Albümü)
4- Ömer Hayyam , Kimse Bilmez Şiiri
Mehmet Güreli 2017
5- Orhan Veli, Ayrılış Şiiri
Ezginin Günlüğü, Hakan Yılmaz
6- Yunus Emre, Aşkın Elinden Şiiri
Fazıl Say , Kumru Ballad 2020
7- Can Yücel, Yeşil Şiir ve Başka Türlü Bir Şey Şiiri
Yeni Türkü 2016
Bu örnekleri çoğaltmak elbette mümkündür. Son dönemlerde şiirin şarkı sözüne aktarımının yanı sıra şarkı sözlerinin şiir kitabı olarak yayımlandığınıda görmekteyiz.
Sezen AKSU , EKSİK ŞİİR 1 VE EKSİK ŞİİR 2 Kitapları gibi.
Özetle söz ve sesin birlikteliği ile bu iki kavram kültürel bellekte birbirlerini besleyen kıymetli unsurlardır.
DİZELERDEN BESTELERE
